Đó là 15 năm trước, tôi đến thành phố này trong một chuyến công tác, sau khi bàn bạc công việc, tôi đi đến trung Tâm thương mại để mua một số món quà cho đồng nghiệρ của tôi.
Thông thường, tôi thích mang theo một số tiền lẻ khi tôi đến trung tâm mua sắm, bởi vì đôi khi có người ăn xin gần trung tâm mua sắm và tôi cảm thấy thoải mái hơn khi tôi đưa tặng cho họ một ít tiền. Hôm đó, tôi vẫn còn một ít tiền lẻ trong túi nên tôi đã rải vài trăm nghìn cho mỗi người trong nhóm người ăn xin. Lúc này, tôi thấy một cậu bé đang nhìn tôi giơ cao tấm biển, không nghi ngờ gì nữa, cậu ấy muốn thu hút sự chú ý của tôi.
Tôi đi về phía cậu bé, đây là một cậu bé khoảng 13, 14 tuổi, quần áo xộc xệch nhưng sạch sẽ, đầu tóc chải gọn gàng, không giống như nhiều người ăn xin khác, cậu bé ấn tượng với tôi khi đi một đôi giày sáng bóng. Cậu bé xin tôi một hộp dụng cụ đánh giày. Lúc đó tôi đang kinh doanh đầu tư, dù sao vẫn còn thời gian, nên tôi hỏi cậu bé cần bao nhiêu tiền, cậu bé nói: “1.200.000 đồng”.
Tôi lắc đầu và nói rằng hộp đánh giày mà cậu bé muốn đắt quá. Cậu bé cho biết không đắt vì cậu đã đến chợ đầu mối những 4 lần và nhìn thấy hết, phải mua hộp chuyên dụng, dầu chải, khăn, bàn chải mềm, thuốc đánh giày, không có 1.200.000 đồng thì không thể mua được. Tôi hỏi cậu bé bây giờ có bao nhiêu tiền, cậu bé nói đã có 300.000 đồng, còn thiếu 900.000 đồng nữa. Tôi nhìn cậu bé một cách cẩn thận và chắc chắn rằng cậu ta không phải là một kẻ lừa gạt, vì vậy tôi lấy ví của mình ra, đưa cho cậu bé 900.000đ và nói: “900.000 đồng này anh đầu tư.
Từ lúc này chúng ta là đối tác của nhau, anh ở thành phố này 5 ngày, trong vòng 5 ngày này em phải trả lại anh 180.000 đồng và 10.000 đồng tiền lãi nữa. Nếu em đồng ý 900.000 đồng này sẽ thuộc về em. Cậu bé nhìn tôi thích thú và đồng ý”. Cậu bé cũng kể rằng cậu học lớp 6 nhưng chỉ đi học 3 ngày trong một tuần, những ngày còn lại cậu phải chăn bò, chăn cừu và giúp mẹ làm ruộng nhưng điểm của cậu bé chưa bao giờ tụt xuống dưới top 3 của lớp. Cậu bé học rất giỏi. Tôi hỏi cậu bé tại sao lại muốn mua một hộp đánh giày thì cậu bé nói: “Vì nhà em nghèo nên em sẽ lên các khu phố vào kỳ nghỉ hè để kiếm đủ tiền học phí”.
Mọi chuyện trên đời đều có nhân rồi mới có quả, cơ hội đều từ chính bạn mà có được. Người sống thiện lương, biết cho đi lại chăm chỉ làm việc thì lo gì cuộc sống không tốt đẹp.
Tôi nhìn cậu bé với vẻ ngưỡng mộ, sau đó cùng cậu đến chợ đầu mối để mua hộp đánh giày và nhiều dụng cụ đánh giày khác. Cậu bé đang xách một chiếc hộp, chuẩn bị sẵn sàng để kê một quầy hàng ngay lối vào trung tâm thương mại. Tôi lắc đầu: “Với tư cách là đối tác của em, để có thể thu hồi vốn của chính mình, anh có nghĩa vụ nhắc nhở em nên lựa chọn địa điểm kinh doanh thích hợp. Em nên biết nhiều người biết rằng có những máy đánh giày miễn phí trong trung tâm thương mại, nên sẽ không đánh giày của em đâu”. Cậu bé suy nghĩ về điều đó một cách nghiêm túc và hỏi: “Còn khách sạn đối diện thì sao ạ?”. Tôi nghĩ: “Đây là thành phố du lịch. Ngày nào cũng có người đi xe hơi ở khách sạn đó. Họ mệt mỏi vì hành trình và họ phải giặt sạch giày khi ra ngoài vào ngày hôm sau”. Nghĩ đến điều này, tôi đồng ý.
Thế là cậu bé đánh giày gần cửa ra vào khách sạn, cậu bé đặt hộp đánh giày cách cửa ra vào xa hơn một chút, nhìn trái nhìn phải không thấy ai rồi nói với tôi: “Sao bây giờ anh không cho em trả 10.000 đồng tiền lãi? Em có thể đánh giày cho anh để trả nợ”. Tôi thấy cậu bé chào mời khách hàng là tôi đây mà phì cười, thằng bé này đúng là quỷ tinh nghịch, muốn đánh giày cho tôi để bù tiền lãi 10.000 đồng. Tôi thích sự thông minh của cậu bé, vì vậy tôi ngồi trên băng ghế và nói: “Nếu em không thể đánh bóng giày sạch sẽ cho anh thì em chính là kẻ nói dối, nếu anh đầu tư vào một người không trung thực điều đó chứng tỏ khoản đầu tư của anh thất bại”.
Thằng bé lắc đầu và nói một cách hưng phấn em là giỏi nhất vì em đã tập đánh giày da ở nhà được một tháng. Vài phút sau tôi nhìn đôi giày da của mình và gật đầu hài lòng. Tôi lấy trong túi ra một cây bút đỏ và viết hai chữ to lên má trái và phải của cậu ấy: “Bạn là tốt nhất”. Cậu bé vui mừng. Đúng lúc này, một chiếc xe du lịch chạy tới, cậu bé nhanh chóng chạy tới mang theo hộp đánh giày và nói với hành khách trong xe: “Đây là phần thưởng của khách hàng. Các cô chú có muốn thử đánh giày không ạ”. “Thử xem? Cháu sẽ đánh đôi giày da của các cô chú sạch bong sáng bóng”. Cứ thế, cậu bé bận rộn… Hôm sau tôi đến khách sạn thấy thằng bé đứng ở cổng bảo vệ từ sớm, hớn hở nói với tôi hôm qua kiếm được 250.000 đồng, trừ tiền đưa tôi 180.000 đồng và tiền ăn 20.000 đồng, cậu bé còn lại 50.000 đồng.
Tôi vỗ nhẹ vào đầu cậu bé và khen cậu ấy làm tốt lắm. Cậu bé nói rằng hôm qua mình không phải ngủ ở gầm cầu mà ngủ ở một quán trọ mà không mất tiền thuê. Tôi phân vân không biết thằng bé làm thế nào mà đi thuê trọ không mất tiền. Lúc này, cậu bé cười đắc thắng: “Em đã giúp ông chủ và cô chủ lau mấy chục đôi giày rồi, tối nay có thể ở trong tiệm mà không cần trả tiền”. Năm ngày trôi qua nhanh chóng, tôi rời khỏi thành phố, trong năm ngày này, cậu bé trả 180.000 đồng mỗi ngày, đủ 900.000 đồng. Cậu bé biết tôi đang làm quản lý cho một công ty đầu tư ở trung tâm thành phố, cậu bé nói khi tốt nghiệp đại học sẽ đến thành phố tìm tôi, nói xong đưa bàn tay đen nhẻm của mình ra, tôi cũng đưa tay ra, nắm chặt… Thoáng cái 15 năm đã trôi qua.
Tôi rời công ty đầu tư ban đầu của mình và tự mình thành lập công ty kinh doanh. Hôm nay tôi đang rất bận ở văn phòng, công ty bị mất một lượng hàng lớn do tai nạn, vốn lưu động khó khăn, các bên đang đòi nợ. Tôi vừa đặt điện thoại xuống thì cô thư ký bước vào nói có một thanh niên mời tôi ăn trưa, tôi hỏi đó là ai mà không nhìn lên, cô thư ký lấy ra một chùm chìa khóa để trên bàn của tôi, nhìn chùm chìa khóa mà tôi choáng váng.
Chùm chìa khóa có móc một một con gấu thủy tinh, trên đó có ba chữ được khắc trên trán của con gấu: “Tôi là tốt nhất”. Tôi nhớ rằng chiếc móc chìa khóa này là một món quà mà tôi đã tặng cậu bé vào lúc chia tay 15 năm trước đây. Vào buổi trưa, tôi bước vào khách sạn và đứng dậy từ chỗ ngồi đã đặt trước, một người đàn ông trẻ mặc vest và áo khoác da. Anh cười đầy ẩn ý và hơi cúi xuống nhìn tôi. Từ khuôn mặt anh ta, tôi thoáng thấy bóng của cậu thiếu niên đánh giày. Trong khi uống trà, anh ta lấy ra một tấm séc trị giá hơn 15 tỷ và nói: “Tôi muốn đầu tư vào công ty của anh và lợi nhuận sẽ được hoàn vốn trong vòng 5 năm”.
Người thanh niên cười nói: “15 năm trước, anh dạy tôi cách sống sót. Từ hộp giày, tôi đã tích lũy hết lần này đến lần khác. Bây giờ, tôi đã có công ty riêng, hơn 15 tỷ này. Đầu tư vào công ty anh và tôi muốn có quyền yêu cầu một khoản lãi bổ sung”. Tôi ngẩng đầu lên và hỏi anh ta muốn bao nhiêu và anh ta trả lời nhẹ nhàng, “10.000 đồng”. Tôi ngả người ra ghế với nụ cười trên мôi, 900.000đ, đổi lại là hơn 15 tỷ, đây chắc chắn là trường hợp thành công nhất trong sự nghiệp đầυ tư của tôi.
Mọi chuyện trên đời đều có nhân rồi mới có quả, cơ hội đều từ chính bạn mà có được. Người sống thiện lương, biết cho đi lại chăm chỉ làm việc thì lo gì cuộc sống không tốt đẹp.
